Vừa qua, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) gửi công văn đến Bộ Tư pháp về một loạt kiến nghị, trong đó đề xuất cơ quan này báo cáo Chính phủ có ý kiến với TP.HCM để xem xét không thu các loại phí hạ tầng, dịch vụ công ích tại cửa khẩu và cảng biển trong giai đoạn kinh tế khó khăn do Covid-19.
Theo phản ánh của các doanh nghiệp, trước nay họ đã phải nộp nhiều loại phí liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng như phí cầu đường, phí sử dụng đường bộ, phí BOT… Chưa kể, các cảng biển cũng thu rất nhiều loại phí liên quan đến hạ tầng như phí cầu tàu, phí lưu container, lưu bãi, phí cắm điện, nâng hạ container…
VASEP ước tính, nếu gánh thêm các khoản phí mới này, một doanh nghiệp thủy sản quy mô trung bình ở Khánh Hòa phải chi trả thêm khoảng 5,5 tỷ đồng/năm. Chưa kể, tính riêng phí BOT với tổng cộng 7 trạm thu phí trên quãng đường từ Khánh Hòa đến Cát Lái (TP.HCM), đơn vị này còn mất hơn 2,5 triệu đồng/container, tức khoảng 7,5 tỷ đồng/năm tiền phí BOT với mức xuất khẩu bình quân 3.000 container/năm.
Hầu hết doanh nghiệp thủy sản nói riêng và các ngành hàng khác nói chung đều có nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu để chế biến, gia công và tái xuất thành phẩm. Như vậy, doanh nghiệp sẽ phải chịu 2 lần phí cho container hàng nhập khẩu và hàng xuất khẩu.
Hiện nay, hơn 70% lượng hàng thủy sản xuất nhập khẩu tập trung tại các cảng biển của TP.HCM. Chi phí logistics của Việt Nam cũng đang ở mức cao so với các nước trong khu vực.
“Các phí mới này sẽ làm gia tăng gánh nặng chi phí của doanh nghiệp, giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh gặp rất nhiều khó khăn do khủng hoảng kinh tế gây ra bởi Covid-19”, VASEP nhấn mạnh.
Do đó, đại diện các doanh nghiệp thủy sản kiến nghị tạm hoãn thu các loại phí này ít nhất đến hết 31/12 năm nay, đồng thời điều chỉnh các mức thu theo hướng không coi đây là nguồn đóng góp ngân sách chính.
Bên cạnh đó, VASEP cũng yêu cầu TP.HCM công khai minh bạch các khoản thu, chi cho các công trình, bởi thực tế đến nay TP chưa có thông báo về việc sử dụng các mức phí này cho những công trình cụ thể nào.
Ngoài ra, việc tổ chức thu phí theo một kênh thu khác cũng là bất hợp lý và không khả thi, tạo thêm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Quy định này đồng thời phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp mở tờ khai tại TP.HCM và ngoài TP.HCM. Điều này có thể dẫn đến nghẽn mạng của Hải quan TP gây ách tắc trong quá trình thực hiện nếu các doanh nghiệp ngoài TP đồng loạt chuyển về khai báo hải quan tại TP.
Trước đó, ngày 9/12/2020, tại kỳ họp thứ 23, HĐND TP.HCM khóa IX đã thông qua Nghị quyết số 10 ban hành mức thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn. Mục đích chính là tạo nguồn thu cho ngân sách TP để hỗ trợ đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông, kết nối cảng biển.
Mức phí áp dụng với các lô hàng xuất nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, chuyển khẩu tại tất cả cảng biển.
Cụ thể, từ 0h ngày 1/7, tại các cửa khẩu, cảng biển áp dụng mức phí 2,2 triệu đồng/container 20 feet, 4,4 triệu đồng/container 40 feet hàng khô đối với hàng tạm nhập tái xuất, gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, chuyển khẩu. Đối với hàng nhập khẩu, xuất khẩu mở tờ khai ngoài TP.HCM là 500.000 đồng/container 20 feet và 1,1 triệu đồng/container 40 feet hàng khô, 15.000 đồng/tấn hàng lỏng, hàng rời không đóng container.