Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa (quận 3 TPHCM) làm thủ tục mở tờ khai hải quan số 303540301801/B11 ngày 23/10/2020 tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1. Theo khai báo hàng xuất khẩu gồm 13,5 tấn nhôm hợp kim dạng thỏi chưa gia công, nấu từ vỏ lon bằng phương pháp nóng chảy đổ khuôn, kích thước 65cm x 75cm x 5cm, trọng lượng 10kg/thỏi, thành phần AL min 97%, dung sai trọng lượng 3%, hàng mới 100%, xuất xứ Việt Nam; mã số hàng hóa 76012000; thuế suất thuế xuất khẩu 5%. Trị giá hàng hoá theo khai báo trên 486 triệu đồng.
Tờ khai được hệ thống tự động phân luồng Vàng. Tuy nhiên, qua kiểm hồ sơ, Đội Thủ tục hàng hóa xuất khẩu- Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 tiến hành chuyển kiểm tra thực tế hàng hoá, lấy mẫu đi giám định. Căn cứ theo Thông báo kết quả giám định số 0560/N1.20/TĐ ngày 11/1/2020 của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3, hàng hoá thực tế gồm trên 24 tấn “Hợp kim đồng chủ, dạng thỏi đúc thô; không phù hợp là xỉ, quặng đồng hoặc phế liệu đồng”, có mã số HS tương ứng là 74050000, thuế suất thuế xuất khẩu 15%.
Như vậy, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa đã có hành vi xuất khẩu hàng hoá khai báo sai so với thực tế về tên hàng, mã số, số lượng hàng hoá, dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp mà cơ quan Hải quan phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan. Căn cứ Điều 10 Luật Hải quan năm 2014, Đội Thủ tục hàng hóa xuất khẩu đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa về hành vi vi phạm nêu trên. Trị giá hàng vi phạm trên 3,8 tỷ đồng; số tiền thuế chênh lệch trên 550 triệu đồng.
Qua kiểm tra hồ sơ, công chức kiểm tra hồ sơ nhận thấy, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa xuất trình biên bản xác nhận của công ty này với Hộ kinh doanh Hào Hưng ngày 20/1/2021. Trong đó có nội dung: “Ngày 20/10/2020, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa có đặt Hộ kinh doanh Hào Hưng mặt hàng nhôm hợp kim dạng thỏi, số lượng 13,5 tấn, giá thành 33.000.000 đồng/tấn” nhưng “Sau khi đóng hàng, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa không kiểm tra lại hàng hóa mà thuê xe kéo vận chuyển thẳng ra cảng Cát Lái để làm thủ tục xuất khẩu”. Việc Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa trình bày không kiểm tra lại hàng hóa sau khi đóng hàng là không hợp lý, vì với số lượng hàng hóa lớn mà hàng hóa đó lại là hàng xuất khẩu cho đối tác nước ngoài, nếu giao hàng không đúng Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa có thể bị mất uy tín, bị phạt hợp đồng…
Một điểm bất hợp lý nữa trong lô hàng xuất khẩu này đó là, ngày 11/11/2020, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 ban hành Thông báo kết quả giám định số 0560/N1.20/TĐ xác định hàng hóa là “Hợp kim đồng chủ, dạng thỏi đúc thủ; không phù hợp là xỉ, quặng đồng hoặc phế liệu đồng” không phải là “Nhôm hợp kim dạng thỏi chưa gia công” như khai báo của doanh nghiệp. Nhưng đến ngày 20/1/2021, Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại XNK Thảo Khoa mới làm biên bản xác nhận của Hộ kinh doanh Hào Hưng. Trong đó, trọng lượng hàng xuất khẩu thực tế của lô hàng là 24,08 tấn, gấp hơn gần 2 lần trọng lượng khai báo ban đầu của doanh nghiệp (13,5 tấn) với trị giá chênh lệch hơn 3 tỷ đồng mà Hộ kinh doanh Hào Hưng không phát hiện ra ngay là không hợp lý.
Từ các thông tin trên, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 nghi vấn doanh nghiệp cố ý khai báo sai tên hàng, số lượng, mã số hàng hóa nhằm mục đích trốn thuế với số tiền thuế chênh lệch tăng rất lớn là trên 550 triệu đồng. Sau khi trao đổi vụ việc với Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã khởi tố hình sự tội “Buôn lậu”, chuyển hồ sơ cho Công an TPHCM điều tra theo thẩm quyền.
