Tiếp theo câu chuyện Đôi nét về khu thương mại tự do của tác giả Trần Thanh Hải, chúng ta hãy cùng tìm hiểu cách áp dụng cho Việt Nam để tận dụng lợi ích từ FTZ một cách tổng thể.
6 Lợi ích từ FTZ là gì?
Cảng và FTZ là sự cộng sinh, cộng hưởng lẫn nhau. Những ngành hàng, doanh nghiệp có khối lượng xuất nhập khẩu thường xuyên và lớn, tốc độ luân chuyển nhanh là đối tượng hưởng lợi lớn nhất từ FTZ.
Lợi ích của nước sở tại khi thành lập FTZ:
– Hình thành một hệ sinh thái thương mại và logistics hoàn chỉnh để nâng cao sức cạnh tranh
– Thu hút các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài
– Hỗ trợ cho cảng
Lợi ích của doanh nghiệp khi đầu tư vào FTZ:
– Không phải đóng thuế xuất nhập khẩu
– Làm bàn đạp để tiếp cận thị trường
– Thuận lợi về vận chuyển, dịch vụ logistics
– Kết nối với các doanh nghiệp khác trong và xung quanh FTZ
FTZ không phải là điều gì quá mới mẻ trong pháp lý và thực tiễn, trong khi lợi ích lại rất to lớn. Cơ chế này đã xuất hiện và tồn tại ở nhiều nước, dưới những hình thức và tên gọi khác nhau, và đóng góp đáng kể vào việc thúc đẩy phát triển thương mại và logistics. Đây cũng chính là một động lực tăng trưởng cho các địa phương có cảng.
7 Bao giờ Việt Nam có khu thương mại tự do?
Để đạt được mục tiêu có một cảng trung chuyển tầm cỡ tại Đông Nam Á, Việt Nam rất cần có các khu thương mại tự do để trợ lực, tạo sức thu hút cho hàng hóa đến cảng nhiều hơn. Khi hàng hóa ra vào nhiều hơn, thì dịch vụ logistics càng có cơ hội để phát triển.
Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 có nêu: Tập trung nghiên cứu, đánh giá, phân tích các cơ chế, chính sách, kinh nghiệm, cách làm hay ở trong nước và quốc tế, đặc biệt là các cơ chế, chính sách đang được áp dụng tại các khu thương mại tự do thành công trên thế giới, để có thể vận dụng phù hợp với điều kiện của thành phố Hải Phòng.
Đây là một đột phá rất lớn về tư duy, khi đưa khu thương mại tự do vào một văn kiện của cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng. Tuy nhiên, kể từ sau khi có Nghị quyết số 45-NQ/TW, các cơ quan của Hải Phòng và Trung ương đã có nhiều nỗ lực, nhưng đến nay vẫn chưa thể hình thành khu thương mại tự do ở thành phố này.
Nếu cho Hải Phòng làm khu thương mại tự do thì khu đó có thể đặt ở đâu? Trước hết, đó chính là khu vực Đình Vũ – Cát Hải. Địa hình tự nhiên ở đây tạo ra một bán đảo khá độc lập với phần còn lại của thành phố. Đây cũng là khu vực đang tập trung rất nhiều bến cảng, là yếu tố thuận lợi hàng đầu cho một khu thương mại tự do. Hơn thế nữa, khu vực này hiện nay chủ yếu chỉ có các trung tâm logistics, một số nhà máy, cơ sở chế biến, không có nhà dân nên việc quy hoạch thành khu thương mại tự do càng dễ dàng. Chỉ cần đặt trạm kiểm soát hải quan ở bùng binh ngã ba Đình Vũ và đầu cầu Tân Vũ là đủ, khi đó toàn bộ bán đảo Đình Vũ và Cát Hải sẽ như một kho ngoại quan khổng lồ, hàng hóa đưa xuống các kho, bãi ở đây chưa phải đóng thuế, có thể tiếp tục chế biến, lắp ráp, chia tách để đưa tiếp đi nước khác hoặc sau đó mới đưa vào nội địa Việt Nam.
Cùng với Hải Phòng, Bà Rịa – Vũng Tàu cũng là địa phương có thể triển khai thành lập được ngay một khu thương mại tự do dọc theo các bến cảng từ Thị Vải xuống Cái Mép.
Tôi nhớ mãi lời tâm sự, cũng là lời gửi gắm của một doanh nghiệp Hải Phòng khi chúng tôi rời thành phố trong một chiều thu nắng tỏa:
– Hỗ trợ lớn nhất của Nhà nước chính là cơ chế. Hãy cho chúng tôi một khu thương mại tự do đúng nghĩa, chứ đừng để chúng tôi phải làm khu thương mại “tự lo” thì khó mà bứt lên được!
Hy vọng, câu hỏi ở trên sẽ phần nào tìm được lời giải đáp từ Diễn đàn Logistics Việt Nam 2022, tổ chức tại chính Hải Phòng vào hai ngày 24-25/11 tới đây.
NỀN Logistix | Trần Thanh Hải (theo FB nhân vật)
