Báo cáo về thuận lợi hóa thương mại khu vực châu Á – Thái Bình Dương năm 2021 của UNESCAP và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho hay, sau khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn vì đại dịch Covid-19, chi phí vận chuyển tăng lên mức cao nhất từ trước đến nay. Cước vận chuyển hàng hóa đã tăng khoảng 4 – 8 lần trong vòng 1 năm.
Trong bối cảnh nêu trên, nhiều quốc gia đã thực hiện nhiều biện pháp tạo thuận lợi thương mại chung và chuyển đổi kỹ thuật số trong năm 2021, giúp hàng hóa lưu thông khắp khu vực, giảm các chi phí vận chuyển hàng hóa, tăng cường khả năng phục hồi cho các nền kinh tế.
Đến nay, có khoảng 2/3 trong số 20 nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương đã thực hiện các biện pháp tạo thuận lợi thương mại mới để giảm thiểu gián đoạn chuỗi cung ứng. Nhiều quốc gia trong khu vực cũng đẩy mạnh các biện pháp liên quan đến minh bạch và phối hợp thể chế, đơn giản hóa thủ tục hải quan, đẩy nhanh tiến độ thông quan. Tất cả các tiểu vùng đã đạt được tiến bộ về thực hiện thuận lợi hóa thương mại. Tỷ lệ các biện pháp, chính sách tạo thuận lợi thương mại của các nước châu Á – Thái Bình Dương đều tăng kể từ năm 2019 đến nay.
UNESCAP và ADB cũng cho biết, thực hiện tạo thuận lợi ở nhiều lĩnh vực, các chi phí thương mại càng giảm nhiều hơn. Cụ thể, việc thực hiện các chính sách thuận lợi hóa thương mại theo những cam kết bắt buộc và trong cả các lĩnh vực không bắt buộc, trong thương mại không giấy tờ xuyên biên giới đã giúp chi phí thương mại liên quan giảm đến 13,4%, giảm sâu hơn nhiều so với việc chỉ thực hiện thuận lợi hóa theo khía cạnh bị ràng buộc phải thực hiện.
Theo trang tin Nikkei Asia (Nhật Bản), chi phí vận chuyển hàng hóa trên tuyến từ Trung Quốc đến Bờ Tây Hoa Kỳ đã giảm từ 15.000 USD xuống còn 8.000 USD/FEU (1 container loại 40 feet). Đồng thời, mức chi phí vận chuyển container giao ngay trên tuyến từ Trung Quốc đến Bờ Đông Hoa Kỳ cũng giảm từ 20.000 USD xuống còn 15.000 USD/FEU. Cho đến nay, Australia, New Zealand đang dẫn đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương về thực hiện các biện pháp tạo thuận lợi thương mại, tiếp theo là Đông Á, Đông Nam Á và các biên giới khu vực Đông Timor-Leste như Trung Quốc, Ấn Độ.
Tiếp tục trợ lực cho kinh tế phục hồi, hạn chế tác động tiêu cực của dịch Covid-19, UNESCAP và ADB cũng khuyến nghị, các nền kinh tế cần nỗ lực hợp tác quốc tế sâu rộng hơn, tiếp cận đa phương để tạo thuận lợi thương mại; tăng cường hỗ trợ chuyển đổi số; hỗ trợ có mục tiêu cho các nhóm dễ bị tổn thương.
Trong đó, giải quyết các tiêu chuẩn pháp lý và kỹ thuật, khả năng tương tác của hệ thống, thực hiện Hiệp định tạo thuận lợi thương mại của WTO và hiệp ước thương mại không giấy tờ của Liên Hiệp quốc; mua và phân phối vắc xin công bằng; hỗ trợ hậu cần logistics và xử lý vắc xin; hỗ trợ tài chính cho chuỗi cung ứng và thương mại…/.
